ဒီဇိုင်းတွေးခေါ်မှု (Design Thinking) ဆိုတာက ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းဖို့နဲ့ ဆန်းသစ်တီထွင်ဖို့ လူသားဗဟိုပြုနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီချဉ်းကပ်နည်းကို စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ လူမှုရေး စတဲ့နယ်ပယ်မျိုးစုံမှာ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ Design Thinking ကို အဓိကအားဖြင့် အဆင့် (၅) ဆင့်နဲ့ ဖော်ပြလေ့ရှိပါတယ်။
Design Thinking Framework အဆင့်များ
၁. Empathize (လူတွေရဲ့လိုအပ်ချက်ကိုနားလည်ခြင်း)
- ပြဿနာကို ခံစားသိရှိဖို့နဲ့ လူတွေရဲ့လိုအပ်ချက်ကို နားလည်ဖို့ လေ့လာပါ။
- ဥပမာ - ကျေးလက်ဒေသက လူငယ်တွေ ပညာရေးမှာ ဘာခက်ခဲနေလဲဆိုတာ မေးမြန်းခြင်း။
၂. Define (ပြဿနာကိုသတ်မှတ်ခြင်း)
- လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေကို အခြေခံပြီး ပြဿနာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သတ်မှတ်ပါ။
- ဥပမာ - ကျေးလက်ဒေသက လူငယ်တွေ အင်တာနက်နဲ့ ပညာရေးအရင်းအမြစ်တွေ မရရှိတာက အဓိကပြဿနာဖြစ်နေတယ်။
၃. Ideate (စိတ်ကူးစိတ်သန်းများထုတ်ခြင်း)
- ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ဆန်းသစ်တဲ့စိတ်ကူးတွေ ထုတ်ပါ။
- ဥပမာ - အင်တာနက်မရှိလည်း အသုံးပြုနိုင်မယ့် Offline ပညာရေးအက်ပ်တစ်ခု ဖန်တီးခြင်း။
၄. Prototype (ပုံစံစမ်းသပ်ခြင်း)
- စိတ်ကူးတွေကို လက်တွေ့ပုံစံငယ်နဲ့ စမ်းသပ်ပါ။
- ဥပမာ - Offline ပညာရေးအက်ပ်ရဲ့ ပုံစံငယ်ကို ကျေးလက်ဒေသက လူငယ်တွေနဲ့ စမ်းသပ်ခြင်း။
၅. Test (စမ်းသပ်ခြင်း)
- ပုံစံကို အသုံးပြုသူတွေနဲ့ စမ်းသပ်ပြီး ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပါ။
- ဥပမာ - အက်ပ်ကို အသုံးပြုသူတွေရဲ့အမြင်ကို မေးမြန်းပြီး လိုအပ်ချက်တွေ ပြင်ဆင်ခြင်း။
Design Thinking ကို ဘာကြောင့်သုံးသင့်သလဲ
- လူတွေရဲ့လိုအပ်ချက်ကို အဓိကထားပြီး ဖြေရှင်းနိုင်တာကြောင့် ထိရောက်မှုရှိပါတယ်။
- ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေကို အားပေးပြီး ပြဿနာကို ကွဲပြားစွာ ချဉ်းကပ်နိုင်ပါတယ်။
- ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အားပေးပြီး အတွေးအမြင်မျိုးစုံကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားနိုင်ပါတယ်။
Design Thinking ကို ဘယ်အချိန်မှာ အသုံးပြုသင့်သလဲ
- ပြဿနာတစ်ခုကို ဖြေရှင်းဖို့ ဆန်းသစ်တဲ့နည်းလမ်းလိုအပ်တဲ့အခါ။
- လူတွေ၊ အသုံးပြုသူတွေ ရဲ့လိုအပ်ချက်ကို ပိုမိုနားလည်ဖို့လိုတဲ့အခါ။
- ထုတ်ကုန်၊ ဝန်ဆောင်မှု ဒါမှမဟုတ် စနစ်တစ်ခုကို ပိုမိုကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ်ချင်တဲ့အခါ။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ Design Thinking ကို အသုံးပြုနိုင်သော ဥပမာများ
၁. ကျေးလက်ဒေသပညာရေး
- ကျေးလက်ဒေသက ကလေးတွေ ပညာရေးမှာ ခက်ခဲနေတဲ့ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ Design Thinking ကို အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
- ဥပမာ - Offline ပညာရေးအက်ပ်တစ်ခု ဖန်တီးပြီး အင်တာနက်မရှိလည်း သင်ယူနိုင်အောင် စီစဉ်ခြင်း။
၂. ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှု
- ကျေးလက်ဒေသက လူတွေ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှု မရရှိတဲ့ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့။
- ဥပမာ - Mobile Clinic စနစ်တစ်ခု ဖန်တီးပြီး ကျေးလက်ဒေသကို ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှု ပို့ဆောင်ခြင်း။
၃. စိုက်ပျိုးရေး
- လယ်သမားတွေ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ကြုံတွေ့နေရတဲ့ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းဖို့။
- ဥပမာ - ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်တဲ့ သီးနှံမျိုးစိတ်တွေကို စမ်းသပ်ပြီး လယ်သမားတွေကို ပညာပေးခြင်း။
Design Thinking ကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး နဲ့ ပညာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေကို ပိုမိုထိရောက်စွာ ဖြေရှင်းနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
အကျဉ်းချုပ်
(Design Thinking) ဆိုတာ ပြဿနာများကို လူသားဗဟိုပြုနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်သည့် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
- Empathize → Define → Ideate → Prototype → Test ဆိုသည့် ၅ ခြေလှမ်း ဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်သည်။
- စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၊ ပညာရေး၊ လူမှုဖွံ့ဖြိုးမှု နှင့် မည်သည့် နယ်ပယ်တွင်မဆို အသုံးပြုနိုင်သည်။
- အသုံးပြုသူများနှင့် တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက်ပြီး သင့်လျော် ထိရောက်သော ဖြေရှင်းနည်းများ ကို ရှာဖွေနိုင်သည်။
ဒီနည်းလမ်းကို အသုံးချနိုင်ခြင်းဖြင့် ဖန်တီးမှုမြှင့်တင်ပြီး လူမှုအသုံးချ ပြုနိုင်မည့် ဖြေရှင်းနည်းများ ကို ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။
ပိုမိုလေ့လာရန် -
